Openheid in werken met een beperking
Werken met een beperking is niet altijd vanzelfsprekend. Een soepele samenwerking al helemaal niet. Toch wil je misschien graag voortvarend aan de slag of wil je weten wat je aan je collega met een beperking hebt. Maar hoe pak je dit aan? Miranda de Ruyter, werkzaam als intercedent HR-services bij Driessen HRM deelt een stukje eigen ervaring en geeft tips aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
Juist om scheve gezichten te voorkomen, praten veel mensen met een beperking er liever niet over. Maar: als niemand het weet, kan ook niemand rekening met je houden. En zeker als je beperking onzichtbaar is, kunnen mensen je soms moeilijk(er) begrijpen. Misschien denken ze wel dat je vraagt om een “speciale behandeling”, terwijl je deze volgens hen niet nodig hebt. Openheid en eerlijkheid is hierin dus altijd goed.
Heb je zelf een beperking?
Ben duidelijk tegen je directe collega’s en leidinggevende. Dit kan lastig zijn, maar het levert je veel op. Destijds, toen ik mijn collega’s en leidinggevende wilde inlichten over wat mijn beperkingen inhouden, heb ik hiervoor een half uurtje in de agenda’s gepland. Al is de tijd die je nodig hebt natuurlijk per persoon verschillend en ook afhankelijk van hoe veel je wil vertellen. Als je bewust tijd inplant, maakt het het een stuk gemakkelijker om het gesprek te beginnen. En als je het gesprek van tevoren ook nog goed voorbereid, bijvoorbeeld door je “gebruiksaanwijzing” op papier te zetten, is het misschien zelfs wel nog een stapje gemakkelijker. Zo kun je met je collega’s bespreken waar jij en je collega’s rekening mee moeten houden bij je werkzaamheden, maar bijvoorbeeld ook bij personeelsuitjes.
De belangrijkste tip hierin wat mij betreft is: verbloem je beperking niet. Ik heb zelf de neiging om, wanneer ik iets niet kan door mijn beperking, een andere reden te bedenken waarom het niet lukt dan de daadwerkelijke reden. Ik vind het dus ook best lastig. Maar je beperking heeft je wel deels gevormd, door er niet over te praten stop je eigenlijk een essentieel deel van jezelf weg. Ik merk dan ook wanneer ik er wél over praat en er duidelijk over ben, dat ik daarna ook minder moeite heb om er vaker open over te zijn tegen collega’s. En: geef ook altijd aan dat collega’s vragen mogen stellen wanneer ze dit willen. Je hebt natuurlijk liever dat ze vragen stellen en de juiste antwoorden krijgen dan dat ze met de vragen blijven zitten en zelf de antwoorden in gaan vullen.
Er is natuurlijk altijd een kans dat er collega’s geïrriteerd reageren op je verhaal. Helaas. Maar je mag hen er gerust op aanspreken. Mensen vergeten soms dat anderen anders in elkaar zitten dan zij zelf. Wacht dus tot een rustiger moment, een moment dat het een beetje gezakt is, en praat met je collega. Laat weten dat je zelf ook beseft dat je misschien niet altijd de gemakkelijkste collega bent omdat je dingen anders of langzamer doet. Als jij begripvol bent richting hen, worden zij misschien ook begripvol(ler) richting jou.
Heb je een collega met een beperking?
Iemands situatie, die anders is dan de jouwe, écht begrijpen is niet gemakkelijk. En dat geldt zeker als er beperkingen bij komen kijken. Je dient even te vergeten hoe je zelf bent en wat je denkt zelf te (kunnen) doen in eenzelfde situatie.
En iemand begrijpen is wat anders dan medelijden tonen of een pasklare oplossing bieden. Bagatelliseer de beperking niet met opmerkingen zoals ‘je moet gewoon doorzetten’, maar stel liever vragen, ben belangstellend. Vraag eens naar de mogelijkheden en onmogelijkheden die een beperking met zich meebrengt. Luister naar de antwoorden zonder meteen met oplossingen te komen. Je helpt me niet door medelijden te hebben maar wel met begrip.
Openheid is de sleutel tot succes
Vanuit beide partijen is openheid nodig. Vind je het lastig om het gesprek aan te gaan? Vraag dan of je leidinggevende aansluit (er vanuit gaande dat deze al op de hoogte is). Schrijf voor jezelf op wat je zeker gezegd wil hebben. Wanneer je het gesprek op die manier voorbereidt ga je er al met een fijner gevoel in.
Ik raad je aan om je verhaal in één keer met al je directe collega’s te delen. Dit voorkomt misverstanden en dan heb je het ook maar meteen achter de rug. Succes!